Sáng 30/12, dự và phát biểu chỉ đạo Hội nghị Gặp mặt trí thức, nhà khoa học năm 2024, Ủy viên Bộ Chính trị, Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh, Đảng, Nhà nước, Nhân dân đang kỳ vọng, mong chờ sự cống hiến, đóng góp ở quy mô, tầm mức mới, với những bứt phá mạnh mẽ của đội ngũ trí thức, nhà khoa học, giúp chúng ta bắt kịp, tiến cùng, bứt phá và vượt lên chính chúng ta và thế giới.
Toàn cảnh Hội nghị
Hội nghị Gặp mặt trí thức, nhà khoa học năm 2024 do Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam tổ chức tại Hà Nội, nhằm lắng nghe các ý tưởng, giải pháp sáng tạo góp phần đưa khoa học, công nghệ thực sự trở thành động lực quan trọng của sự phát triển bền vững.
Chủ trì Hội nghị có các đồng chí: Ủy viên Bộ Chính trị, Tổng Bí thư Tô Lâm; Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư, Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Trung ương Trần Cẩm Tú; Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa; Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ Bùi Thanh Sơn; Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh.
Các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước chủ trì Hội nghị
Dự Hội nghị còn có các đồng chí: Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tổ chức Trung ương Lê Minh Hưng; Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương, Giám đốc Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh Nguyễn Xuân Thắng; Bí thư Trung ương Đảng, Chánh Văn phòng Trung ương Đảng Nguyễn Duy Ngọc; Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Đối ngoại Trung ương Lê Hoài Trung. Hội nghị còn có sự tham gia của 200 đại biểu trí thức, nhà khoa học có nhiều đóng góp cho đất nước.
Ủy viên Bộ Chính trị, Tổng Bí thư Tô Lâm phát biểu chỉ đạo Hội nghị
Chỉ có khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo mới là con đường bắt kịp, tiến cùng, bứt phá và vượt lên
Phát biểu chỉ đạo Hội nghị, thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Tổng Bí thư Tô Lâm bày tỏ vui mừng gặp các trí thức, nhà khoa học tiêu biểu đại diện cho đội ngũ trí thức, khoa học nước nhà; chúc các đồng chí luôn luôn dồi dào sức khoẻ, hoàn thành xuất sắc trách nhiệm vẻ vang và sứ mệnh cao cả góp phần nâng tầm trí tuệ dân tộc, sức mạnh đất nước, sự phát triển, tiến bộ và văn minh nhân loại.
Trí thức là lực lượng đại diện cho trí tuệ, tài năng của Nhân dân và dân tộc, là một trong những nguồn lực và động lực quan trọng nhất mang lại sự đột phá và sự phồn vinh cho đất nước. Suốt chiều dài lịch sử dựng nước và giữ nước, dân tộc ta luôn có truyền thống quý trọng nhân tài.
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh tham dự và đồng chủ trì cuộc gặp mặt
Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định, thế giới đang trong giai đoạn thay đổi có tính thời đại. Sự phát triển mạnh mẽ của khoa học - công nghệ tạo ra sự bùng nổ về thông tin, văn hoá, nhận thức, hành động... thúc đẩy hình thành một trật tự thế giới mới. Những thay đổi nhanh chóng trên quy mô toàn cầu về nhiều phương diện, tác động trực tiếp đối với tăng trưởng kinh tế, phát triển nhanh chóng trí tuệ nhân loại và văn minh toàn cầu, trong đó vai trò của đội ngũ trí thức, nhà khoa học có tầm quan trọng đặc biệt. Chỉ có khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo mới nâng cao được năng suất lao động, là động lực cho tăng trưởng, là yếu tố quan trọng hàng đầu đối với sự phát triển nhanh và bền vững ở nước ta.
Với thế và lực của đất nước sau 40 năm đổi mới, với thời cơ, vận hội mới, Đảng, Nhà nước, Nhân dân đang kỳ vọng, mong chờ sự cống hiến, đóng góp ở quy mô, tầm mức mới, với những bứt phá mạnh mẽ của đội ngũ trí thức, nhà khoa học. Chỉ có khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo mới là con đường giúp chúng ta bắt kịp, tiến cùng, bứt phá và vượt lên chính chúng ta và thế giới. Để đạt được yêu cầu này, Tổng Bí thư Tô Lâm đề nghị 04 nội dung:
Đại biểu tham dự Hội nghị
Thứ nhất, về phía Đảng, Nhà nước, cấp uỷ, chính quyền các cấp, cần đổi mới mạnh mẽ đào tạo, tuyển chọn, sử dụng, trọng dụng trí thức, nhà khoa học. Trong đó: Bảo đảm việc thực hiện có hiệu quả, đúng tiến độ các mục tiêu, quan điểm, nhiệm vụ, giải pháp nêu tại Nghị quyết số 45-NQ/TW; Ngay trong nửa đầu năm 2025 sẽ rà soát, đánh giá, ban hành Chiến lược quốc gia về phát triển đội ngũ trí thức trong trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá theo nội dung Nghị quyết số 45-NQ/TW; Có các giải pháp cụ thể, thiết thực nhằm đổi mới mạnh mẽ tư duy, nâng cao, thống nhất nhận thức trong các cấp ủy, tổ chức đảng, hệ thống chính trị và toàn xã hội về vị trí, vai trò, tầm quan trọng của việc xây dựng đội ngũ trí thức trong tình hình mới, trước hết là người đứng đầu các ban, bộ, ngành, cấp uỷ, chính quyền các cấp.
Thứ hai, về phía đội ngũ trí thức, nhà khoa học, Tổng Bí thư đề nghị sớm phấn đấu đến năm 2030 phải có 100 phát minh, sáng chế, công trình khoa học trong bảng xếp hạng của khoa học thế giới; sản phẩm khoa học, công nghệ, tác phẩm văn học, nghệ thuật chiếm lĩnh đỉnh cao; ít nhất 03 tạp chí khoa học của Việt Nam đạt trình độ khu vực và trên thế giới; đến năm 2045, đội ngũ trí thức Việt Nam đứng đầu khu vực, thuộc tốp đầu thế giới; có hàng trăm nhà khoa học có ảnh hưởng trên thế giới, đạt các giải thưởng quốc tế trên các lĩnh vực. Nghiên cứu, tập trung sớm triển khai Nghị quyết số 57 ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị “Về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia” như một nguồn cảm hứng, một động năng mới, một miền đất mới, bầu trời mới cho sáng tạo của giới trí thức, nhà khoa học. Cần ý thức sâu sắc trách nhiệm của trí thức, nhà khoa học trong giai đoạn cách mạng mới, trách nhiệm trong nâng tầm trí tuệ và sức mạnh dân tộc; trách nhiệm tự đào tạo, bồi dưỡng, giúp đỡ thế hệ trí thức ngày nay tiến bộ, đào tạo thêm trí thức mới, đội ngũ kế cận, tiên phong tạo ra sản phẩm tinh thần, vật chất chất lượng cao cho xã hội…
Thứ ba, không ngừng củng cố liên minh công nhân - nông dân - trí thức trong điều kiện mới và thu hút trí thức người Việt Nam sinh sống, làm việc ở nước ngoài, trí thức nước ngoài góp phần phát triển đất nước. Tổng Bí thư Tô Lâm đề nghị trong mối quan hệ với công nông ở giai đoạn cách mạng mới, mong rằng đội ngũ trí thức nhà khoa học luôn thấm nhuần và thực hiện hiệu quả lời dạy của Bác Hồ kính yêu “Trí thức ta nên tự động đi bước trước tìm đến công nông, và tôi chắc rằng công nông sẽ nhiệt liệt hoan nghênh trí thức”.
Đại biểu tham dự Hội nghị
Thứ tư, quan tâm giáo dục đào tạo, xây dựng đội ngũ trí thức, nguồn nhân lực chất lượng cao. Các nhà giáo trước hết phải là các nhà khoa học, nhà trí thức; có kế hoạch đào tạo các nhà khoa học hàng đầu ở các lĩnh vực, nhất là các lĩnh vực trọng yếu hiện nay như: trí tuệ nhân tạo, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, kinh tế số, lượng tử, y sinh học... khuyến khích các nhà khoa học tự do khám phá, nhất là ở những khoảng trống, hoang vu của khoa học. Gắn kết chặt chẽ giữa các trung tâm khoa học, các viện nghiên cứu, nhà trường với các doanh nghiệp và ngược lại. Hoàn thiện luật và qui định về sở hữu trí tuệ, thành tựu đổi mới sáng tạo, những thành tựu đột phá trong lĩnh vực khoa học, công nghệ hiện đại. Hoàn thiện thể chế, ứng xử nhất quán về phát triển khoa học công nghệ phù hợp cơ chế thị trường, thông lệ quốc tế, đặc thù của khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo; chấp nhận rủi ro và có độ trễ trong hoạt động nghiên cứu khoa học, đổi mới sáng tạo...
“Để đưa đất nước vững bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình, kỷ nguyên phát triển, giàu mạnh, sánh vai với các cường quốc năm châu, thực hiện thành công tâm nguyện của Chủ tịch Hồ Chí Minh và ước vọng của toàn dân tộc, hơn bao giờ hết, Đảng, Nhà nước, Nhân dân đặt niềm tin tưởng và kỳ vọng rất lớn vào đội ngũ trí thức, nhà khoa học - những người tiên phong nòng cốt tạo ra sự đổi mới, bứt phá mạnh mẽ, tạo gia tốc cực đại cho mục tiêu phát triển nhanh, bền vững của đất nước trong giai đoạn mới”. Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh.
Nhân dịp năm mới 2025 và xuân Ất Tỵ sắp tới, Tổng Bí thư Tô Lâm chúc đội ngũ trí thức, nhà khoa học luôn mạnh khỏe, hạnh phúc, giành nhiều thắng lợi trong công tác và cuộc sống.
Cũng tại Hội nghị, Tổng Bí thư Tô Lâm đã giải đáp, trả lời một số câu hỏi của đại biểu nêu.
Cụ thể hóa các chính sách, giải pháp để trí thức khoa học hành động vì lý tưởng, mục tiêu cao cả
Trước đó, phát biểu mở đầu Hội nghị, Chủ tịch Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam Phan Xuân Dũng nêu rõ, trí thức Việt Nam là đội ngũ vô cùng quý giá của dân tộc và của Đảng ta; phần lớn được tập hợp dưới mái nhà chung của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam, sau 40 năm xây dựng và phát triển đã đạt được kết quả to lớn, ngày càng khẳng định vị trí, vai trò quan trọng của đội ngũ trí thức nước nhà, được Đảng, Nhà nước đánh giá cao.
Trong đó, hoạt động tư vấn, phản biện và giám định xã hội, các chương trình, dự án quan trọng của quốc gia, của các địa phương, nhiệm vụ chính trị được Đảng, Nhà nước giao cho Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam đã được tiến hành khách quan, khoa học. Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam đã lấy ý kiến các nhà trí thức, khoa học trước các Kỳ họp Quốc hội, trên cơ sở đó xây dựng báo cáo tổng hợp tới Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và một số cơ quan về những nội dung mà Đảng, Nhà nước, đội ngũ trí thức, Nhân dân quan tâm.
Chủ tịch Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam Phan Xuân Dũng
Chủ tịch Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam Phan Xuân Dũng cũng đã đề xuất với lãnh đạo Đảng, Nhà nước 05 vấn đề:
Thứ nhất, tiếp tục chỉ đạo các cấp ủy, tổ chức Đảng quán triệt sâu sắc quan điểm, chủ trương nhất quán của Đảng ta với trí thức thành các chính sách, giải pháp cụ thể để trí thức khoa học hành động vì lý tưởng, mục tiêu cao cả của Đảng, đáp ứng sự mong đợi của Đảng, Nhà nước, Nhân dân.
Thứ hai, về tôn vinh trí thức, Chủ tịch Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam Phan Xuân Dũng khẳng định, Tổng Bí thư Tô Lâm gặp gỡ, trao đổi là vinh dự lớn lao. Vinh dự này được đội ngũ trí thức, nhà khoa học coi như sự tôn vinh, là niềm tự hào lớn lao, là điểm tựa để phát triển.
Thứ ba, trí thức, nhà khoa học Việt Nam luôn ý thức sâu sắc đây là giai đoạn lịch sử quan trọng của đất nước và của Đảng ta để đưa đất nước vào kỷ nguyên mới – kỷ nguyên vươn mình của dân tộc. Việc đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy là việc hệ trọng, cần thiết như một cuộc cách mạng. Trong quá trình sắp xếp đó, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam nên xã hội hóa, do vậy đề nghị mở rộng chức năng tiếp nhận và đoàn kết rộng rãi hơn nữa đội ngũ trí thức để thực hiện thêm các chức năng mà Đảng, Nhà nước giao phó.
Thứ tư, đất nước đang chuẩn bị triển khai các công trình lớn, mang tầm thế kỷ như dự án Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận, đường sắt cao tốc Bắc Nam, Sân bay Long Thành… đề nghị lãnh đạo Đảng, Nhà nước tin tưởng giao trách nhiệm đó cho doanh nghiệp Việt Nam, dù là doanh nghiệp Nhà nước hay tư nhân, cho trí thức Việt Nam. Có như vậy, hai mươi, ba mươi năm sau, chúng ta sẽ có đội ngũ doanh nhân, công trình sư, nhà khoa học có tầm ảnh hưởng thế giới, có khoa học, công nghệ và nguồn nhân lực quốc gia lớn mạnh.
Thứ năm, Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia là nghị quyết đặc biệt quan trọng của Đảng, trong đó đồng chí Tổng Bí thư là Trưởng Ban chỉ đạo, là tư lệnh, là người dẫn dắt đội ngũ trí thức và các nhà khoa học.
“Với cách làm quyết liệt, trách nhiệm, dám đương đầu của đồng chí Tổng Bí thư, tôi hoàn toàn tin tưởng vào Nghị quyết 57-NQ/TW sẽ thắng lợi, đưa nước ta vươn mình, đạt đỉnh cao mới. Trong quá trình đó, chúng tôi mong muốn đồng chí Tổng Bí thư coi Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam là địa chỉ tin tưởng để giao nhiệm vụ”, Chủ tịch Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam Phan Xuân Dũng đề nghị.
